Το Τροπάριο της Κασσιανής

ΑΠΟΔΟΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΝΤΟΓΛΟΥ

ΤΟΥ ΔΟΞΑΣΤΙΚΟΥ ΤΗΣ ΚΑΣΣΙΑΝΗΣ

                                                                                                                                    Του Γιάννη ΑΝ. ΛΟΥΚΑ

Ως μια μικρή συνεισφορά στα ωραία κείμενα του Φώτη Κόντογλου που μας παρουσίασε τελευταία ο Τσοπάνος, σας παρουσιάζω την απόδοση στη νεοελληνική του περίφημου τροπάριου της Κασσιανής, που αποτελεί μεγάλη πρόκληση για κάθε ψάλτη.

Επίσης βρήκα και μια ποιητική απόδοση του τροπαρίου από τον εθνικό μας ποιητή Κωστή Παλαμά και σας την παρουσιάζω κι αυτή, ξεκινώντας βέβαια από το πρωτότυπο κείμενο, που είναι ανυπέρβλητο.

Το Τροπάριο της Κασσιανής

Κύριε, η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα γυνή, την σήν αισθομένη Θεότητα μυροφόρου αναλαβούσα τάξιν, οδυρομένη μύρα σοι προ του ενταφιασμού κομίζει.

Οίμοι! λέγουσα, οτι νύξ μοι υπάρχει, οίστρος ακολασίας, ζοφώδης τε και ασέληνος ερως της αμαρτίας.

Δέξαι μου τας πηγάς των δακρύων, ο νεφέλαις διεξάγων της θαλάσσης το ύδωρ κάμφθητί μοι προς τους στεναγμούς της καρδίας, ο κλίνας τους ουρανούς τη αφάτω σου κενώσει.

Καταφιλήσω τους αχράντους σου πόδας, αποσμήξω τούτους δε πάλιν τοις της κεφαλής μου βοστρύχοις ων εν τω Παραδείσω Εύα το δειλινόν κρότον τοις ώσιν ηχηθείσα, τω φόβω εκρύβη.

Αμαρτιών μου τα πλήθη και κριμάτων σου αβύσσους τις εξιχνιάσει, ψυχοσώστα Σωτήρ μου; Μη με την σήν δούλην παρίδης, Ο αμέτρητον έχων το έλεος.

Απόδοση από το Φώτη Κόντογλου

Κύριε, η γυναίκα που έπεσε σε πολλές αμαρτίες, σαν ένοιωσε τη θεότητά σου, γίνηκε μυροφόρα και σε άλειψε με μυρουδικά πριν από τον ενταφιασμό σου κι έλεγε οδυρόμενη:

Αλλοίμονο σε μένα, γιατί μέσα μου είναι νύχτα κατασκότεινη και δίχως φεγγάρι, η μανία της ασωτείας κι ο έρωτας της αμαρτίας.

Δέξου από μένα τις πηγές των δακρύων, εσύ που μεταλλάζεις με τα σύννεφα το νερό της θάλασσας. Λύγισε στ' αναστενάγματα της καρδιάς μου, εσύ που έγειρες τον ουρανό και κατέβηκες στη γης.

Θα καταφιλήσω τα άχραντα ποδάρια σου, και θα τα σφουγγίσω πάλι με τα πλοκάμια της κεφαλής μου· αυτά τα ποδάρια, που σαν η Εύα κατά το δειλινό, τ' άκουσε να περπατάνε, από το φόβο της κρύφτηκε.

Των αμαρτιών μου τα πλήθη και των κριμάτων σου την άβυσσο, ποιος μπορεί να τα εξιχνιάση, ψυχοσώστη Σωτήρα μου; Μην καταφρονέσης τη δούλη σου, εσύ που έχεις τ' αμέτρητο έλεος.

ΚΑΣΣΙΑΝΗ

Κ. ΠΑΛΑΜΑΣ

Κύριε, γυναίκα αμαρτωλή, πολλά,
πολλά, θολά, βαριά τα κρίματά μου.
Μα, ω Κύριε, πως η θεότη Σου μιλά
μεσ' στην καρδιά μου!

Κύριε, προτού Σε κρύψ' η εντάφια γη
από τη δροσαυγή λουλούδια πήρα
κι απ' τη λατρεία την τρίσβαθη πηγή
Σου φέρνω μύρα.

Οίστρος με σέρνει ακολασίας...
Νυχτιά, σκοτάδι αφέγγαρο, άναστρο με ζώνει
το σκοτάδι της αμαρτίας
φωτιά με καίει, με λιώνει.

Εσύ που από τα πέλαα τα νερά
τα υψώνεις νέφη, πάρε τα, της καρδιάς μου λυτρωτή
κυλάνε, είναι ποτάμια φλογερά
τα δάκρυά μου.

Γύρε σ' εμέ. Η ψυχή μου πως πονεί!
Δέξου με Εσύ που δέχτηκες και γείραν
άφραστα ως εδώ κάτω οι ουρανοί
και σάρκα επήραν.

Στ' άχραντά Σου τα πόδια, βασιλιά μου Εσύ
θα πέσω και θα στα φιλήσω
και με της κεφαλής μου τα μαλλιά
θα στα σφουγγίσω.

Τ' άκουσεν η Εύα μεσ' στο αποσπερνό
της παράδεισος φως ν' αντιχτυπάνε,
κι αλαφιασμένη κρύφτηκε.
Πονώ, σώσε, έλεος κάνε.

Ψυχοσώστ', οι αμαρτίες μου λαός
τα ξεδιάλυτα ποιός θα ξεδιαλίσει;
Αμέτρητό Σου, το έλεος, ο Θεός!
Άβυσσο η κρίση.

Για την αντιγραφή

                                 ΙΑΛ