Νεποτισμός , ένα φαινόμενο που απαντάται στις καθυστερημένες κοινωνικά, οικονομικά και πολιτιστικά κοινωνίες

Νεποτισμός

Ο νεποτισμός είναι η οικογενειοκρατία, η οποία εκδηλώνεται με την παραχώρηση θέσεων και αξιωμάτων σε συγγενείς και φίλους. Είναι η εκμετάλλευση από κάποιον του αξιώματος ή της θέσης που κατέχει, για να προωθήσει συγγενικά ή άλλα πρόσωπα του περιβάλλοντός του σε θέσεις κι αξιώματα χωρίς αξιοκρατικά κριτήρια. Η πρακτική αυτή εμφανίζεται συνήθως στην πολιτική και τη θρησκεία.

Ο όρος νεποτισμός προέρχεται από τη λατινική λέξη νέπος (nepos, γεν. nepotis) που σημαίνει «ανεψιός» ή «εγγονός».

 

 

  Ο Νεποτισμός στην Ελλάδα!

Μια από τις σημαντικότερες  πληγές της σημερινής Ελληνικής κοινωνίας είναι το έντονο φαινόμενο του νεποτισμού. Η συνήθεια, δηλαδή, εκείνη κατά την οποία σημαντικές και ανώτερες θέσεις και αξιώματα του κοινωνικού και κρατικού μηχανισμού μεταβιβάζονται, κληροδοτούνται στην ουσία, από τους, κατέχοντες των θέσεων, γονείς στα παιδιά τους ή σε πρόσωπα του στενού οικογενειακού τους κύκλου. Ο νεποτισμός είναι φαινόμενο παλαιότατο και απαντάται συνήθως στις καθυστερημένες κοινωνικά, οικονομικά και πολιτιστικά κοινωνίες. Δεν είναι καθόλου περίεργο, λοιπόν, που στην Ελλάδα αυτό το φαινόμενο έχει γίνει κανόνας και αυτοσκοπός. Σε όποιο πόστο όποιου δημόσιου, κρατικού ή δημοτικού αξιώματος και αν ψάξουμε θα δούμε ότι τις σημαντικές και υψηλόβαθμες θέσεις δεν τις κατέχουν (σε ανησυχητικό ποσοστό) άνθρωποι, γνώστες του είδους της δουλειάς τους, με όρεξη να προσφέρουν, αλλά άτομα που έτυχε να είναι συγγενείς με τον προηγούμενο που κατείχε την θέση και που χρησιμοποιώντας την δύναμη που του προσφέρει ένα τέτοιο αξίωμα αλλά και των γνωριμιών που είχε δημιουργήσει, έδωσε τα ινία στον κοντινότερο συγγενή του. Ποια μπορεί, όμως, να είναι τα αίτια διατήρησης αυτού του αναχρονιστικού φαινομένου ακόμα και σήμερα στη χώρα μας;

Πιθανότατα οι οπισθοδρομικές δομές της κοινωνικής οργάνωσης με την έντονη επιρροή της ορθόδοξης εκκλησίας και ο σχεδόν φεουδαρχικός χαρακτήρας της κοινωνικής συμπεριφοράς, αλλά και η διαφθορά του συστήματος αξιολόγησης να είναι οι ποιο σημαντικοί λόγοι. Αν παρατηρήσουμε με μια πιο λεπτομερή ματιά την δομή της ελληνικής κοινωνίας θα δούμε ότι σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού επικρατεί μια αναχρονιστική νοοτροπία και παλαιωμένες αντιλήψεις. Ο λαός εύκολα πιστεύει στις μεταφυσικές ή θεόσταλτες ικανότητες κάποιων προσώπων που δήθεν η ευθύνη και αποστολή τους στην κοινωνία και το έθνος είναι σπουδαία και απαραίτητη. Πολλές φορές ακόμα και η απλά μεγάλη πίστη στη θρησκεία, κάποιων, είναι ένα στοιχείο που τους κάνει να ανέβουν στην υπόληψη και θαυμασμό της κοινωνίας. Έτσι πλανάται ένας μύθος γύρω από το όνομα ορισμένων ατόμων που κάνει την παρουσία τους στο δημόσιο βίο απαραίτητη και τον λαό να παραπλανάται από μια τέτοια απαράδεκτη κατάσταση. Ένα άλλο σημαντικό αίτιο του νεποτισμού είναι το χαμηλό μορφωτικό και πολιτιστικό επίπεδο, η έλλειψη παιδείας και τα αρκετά μεγάλα ποσοστά αγραμματοσύνης που εξακολουθούν να υπάρχουν στη χώρα μας. Επίσης το έντονο προσωπικό στοιχείο που εξακολουθεί να πρυτανεύει στις οικονομικές και κοινωνικές δραστηριότητες καθώς και η παράδοση και το όνομα της οικογενείας είναι κάποια από τα αίτια που διαιωνίζουν το φαινόμενο. Υπάρχουν πολλές οικογένειες που θεωρούν προνόμιό τους, αλλά και σε κάποιες περιπτώσεις υποχρέωση, την διατήρηση ορισμένων θέσεων και αξιωμάτων στον συγγενικό τους κύκλο. Η συνήθεια αυτή συναντάται κυρίως μεταξύ των οικογενειών της πνευματικής και πολιτικής ηγεσίας. Βλέπουμε ότι στη χώρα μας συμβαίνει σε πολύ μεγάλο βαθμό, τόσο ώστε να έχει πάρει διαστάσεις κοινωνικής νόσου και σκανδάλων. Στους πανεπιστημιακούς χώρους, λοιπόν, αλλά και στον τομέα της πολιτικής θεωρείται συνηθισμένο φαινόμενο η διαδοχή από τον πατέρα σε γιο ή ανιψιό. Τέλος, οι κοινωνικές και κυρίως οικονομικές ανισότητες που επικρατούν, καθώς και η αδυναμία του κράτους να βοηθήσει τους οικονομικά ασθενέστερους να λάβουν τις απαραίτητες σπουδές, δίνουν τη δυνατότητα στους γόνους των "καλών" λεγόμενων οικογενειών να αποκτούν ανώτερα προσόντα και να κατακτούν έτσι αυτές τις θέσεις. Στην επόμενη ανάρτηση θα προσπαθήσω να εξετάσω τις συνέπειες που μπορεί να προκύψουν από ένα τέτοιο φαινόμενο. Είμαι σίγουρος ότι μέχρι τότε θα υπάρχουν και ο Καραμανλής και ο Παπανδρέου αλλά και πολλοί άλλοι πανεπιστημιακοί, σταθεροί πάντα στις θέσεις τους! 
http://thessalotipota.blogspot.com