Μέχρι πριν από λίγα χρόνια, στην περιοχή της Αρέθουσας κοντά στη Βόλβη της
Θεσσαλονίκης, οι παραγωγοί έσπερναν κυρίως καπνό και σιτάρι. Όταν ο καπνός
άρχισε να κλείνει τον κύκλο του και η εντατική σιτοκαλλιέργεια εξήντλησε τα
εδάφη, οι αγρότες της περιοχής θα μπορούσαν να είχαν οδηγηθεί σε οικονομικό
μαρασμό.
Αντί, όμως, να καταθέσουν τα όπλα, σήκωσαν τα μανίκια και σήμερα η περιοχή,
ιδίως στην κοινότητα της Μαυρούδας, μοσχοβολάει -από μακριά- ρίγανη. Οχήματα
εμπόρων, ακόμη και από το Αργος της Πελοποννήσου, ταξιδεύουν μέχρι τη
Θεσσαλονίκη μόνο και μόνο για να την προμηθευτούν!
Η μεγαλύτερη σε έκταση καλλιέργεια στην Ελλάδα
Η καλλιέργεια ρίγανης στη δημοτική ενότητα της Αρέθουσας, που ξεκίνησε εντατικά
πριν από περίπου 15 χρόνια, απλώνεται σήμερα σε 5.000 στρέμματα και πιθανώς
είναι η μεγαλύτερη σε έκταση στην Ελλάδα, όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος
της κοινότητας Μαυρούδας και παραγωγός ο ίδιος, Κώστας Χαριτωνίδης.
Οι παραγωγοί ρίγανης της περιοχής ανέρχονται σε 150, ενώ τα 5.000 στρέμματα
αποδίδουν περίπου 700.000-750.000 κιλά ρίγανης (140-150 κιλά/ στρέμμα). Περίπου
το 60% της παραγωγής, συνεχίζει ο Κώστας, το αγοράζει η εταιρία "Ecofarm"
("Εκοφάρμ") στο Ν.Κιλκίς, η οποία το μεταποιεί σε ριγανέλαιο και το εξάγει. Το
υπόλοιπο 20%-30% πωλείται σε εταιρία της Ν.Ελλάδας για βρώσιμη ρίγανη, ενώ ό,τι
απομένει το διαθέτουν σε μικροεμπόρους οι παραγωγοί της περιοχής.
Κατά τον κ. Χαριτωνίδη, η καλλιέργεια της ρίγανης δεν είναι καθόλου απαιτητική
σε νερό, υπό την έννοια ότι «από τα 5.000 στρέμματα, δεν ποτίζεται ούτε ένα»,
ενώ το βότανο ευδοκιμεί «σε οριακά εδάφη», όπως χαρακτηριστικά λέει.
«Η συμβολαιακή καλλιέργεια ρίγανης αποδίδει χρηματικά. Το 2009 πουλήσαμε 1,60
ευρώ/κιλό. Πέρυσι, 1,20 ευρώ. Φέτος, οι τιμές φαίνεται ότι θα είναι μειωμένες,
αλλά ελπίζουμε να μείνουν κοντά στο 1,20", σημειώνει και προειδοποιεί ότι η
καλλιέργεια της ρίγανης έχει τις δυσκολίες της, αφού απαιτεί ειδικό εξοπλισμό
(θεριζοαλωνιστική μηχανή για το αλώνισμά της, άλλο μηχάνημα για το κόψιμο των
ξηρών στελεχών της και αποθήκες για την αποθήκευσή της).
Ο ίδιος επισημαίνει ότι οι παραγωγοί δεν πρέπει να ενθουσιάζονται όταν ακούν
ότι ένα προϊόν αποδίδει, γιατί έτσι οδηγούνται στη μονοκαλλιέργεια, με
καταστροφικά αποτελέσματα.
Εν αρχή ην …ένας γεωπόνος (και ένα πείραμα)
================================
Πώς, όμως, η ρίγανη βρέθηκε στην Αρέθουσα; Αιτία ήταν λίγοι οραματιστές
άνθρωποι, που όταν είδαν ότι ο καπνός δεν έχει πολύ μέλλον, πειραματίστηκαν με
επιτυχία.
Η αρχή έγινε, σύμφωνα με τον κ. Χαριτωνίδη, γύρω στο 1980, από τον γεωπόνο
Σπύρο Γιωτάκη της τοπικής Διεύθυνσης Γεωργίας, ο οποίος δημιούργησε
πειραματικούς αγρούς με ρίγανη, βασιλικό και χαμομήλι στην κοινότητα Στεφανινά
της ίδιας περιοχής.
Η καλλιέργεια της ρίγανης, που αποδείχτηκε ως η πιο πρόσφορη, άρχισε σταδιακά
να κερδίζει έδαφος, μέχρι που υποκατέστησε σε μεγάλο βαθμό -ή και πλήρως- τον
καπνό και τα σιτηρά.
«Κάποτε καλλιεργούσα 50 στρέμματα με καπνό και 30 στρέμματα ρίγανη. Σήμερα
καλλιεργώ 100, μόνο με ρίγανη», λέει ο κ. Χαριτωνίδης.
Ελληνική ρίγανη, τουρκική ετικέτα…
====================
Προσθέτει ότι η προσπάθεια των παραγωγών επικεντρώνεται τα τελευταία χρόνια
στην κατοχύρωση του βοτάνου ως προϊόντος γεωγραφικής ένδειξης.
Όπως καταγγέλλουν πολλοί παραγωγοί, αλλά και ο καθηγητής του ΑΠΘ, Δημήτρης
Ντότας, η ελληνική ρίγανη πωλείται σήμερα σε πολλές περιπτώσεις με τουρκική
ετικέτα, ακριβώς επειδή δεν προστατεύεται η γεωγραφική της προέλευση.
Ρίγανη κατά e-coli
=======================
Όταν γίνεται λόγος για τη ρίγανη, ουκ έσται τέλος στη λίστα των ευεργετικών
ιδιοτήτων της: αντιβακτηριδιακές, αντιμικροβιακές, αντιμυκητιακές,
αντιοξειδωτικές κτλ.
Μάλιστα, η ενσωμάτωσή της σε ζωοτροφές θα μπορούσε να δημιουργήσει σταδιακά μια
νέα γενιά λειτουργικών τροφίμων (fun foods), σε αντικατάσταση των συνθετικών
αντιοξειδωτικών, που χρησιμοποιούνται σήμερα, όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο
Καθηγητής Γεωπονικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης,
Δημήτρης Ντότας.
«Από 100 κιλά ρίγανης, μπορούμε να πάρουμε 4-5 κιλά έλαιο, πλούσιο σε
αρωματικές πολυφαινόλες, όπως η καρβακρόλη και η θυμόλη. Αν ενσωματώσουμε σε
100 κιλά ζωοτροφής μισό ή ένα κιλό ρίγανης ή εναλλακτικά 300 γραμμάρια αιθέριου
ελαίου ανά τόνο, το μικροβιακό φορτίο μειώνεται μέχρι και κατά 50%,
συμπεριλαμβανομένης της σαλμονέλας και του e-coli, για το οποίο εσχάτως γίνεται
τόσος λόγος, αλλά και ενδοπαρασίτων στα κοτόπουλα», σημειώνει ο κ.Ντότας.
Οι πολυφαινόλες που περιέχονται σε αρωματικά φυτά όπως η ρίγανη, μπορούν να
κρατήσουν σε καλή κατάσταση τις μεμβράνες των ανθρώπινων κυττάρων, ενώ στην
περίπτωση του χοιρινού κρέατος, του κοτόπουλου και των αβγών, προστατεύονται τα
λιπαρά Ω3 από την οξειδωτική τάγγιση και έτσι επιμηκύνεται ο χρόνος της
διατήρησής τους και αποφεύγονται οι χαρακτηριστικές οσμές (πχ, του κοτόπουλου).
Μέχρι πρότινος, στις ζωοτροφές χρησιμοποιούνταν αυξητικά αντιβιοτικά, που
μειώνοντας το μικροβιακό φορτίο στο πεπτικό σύστημα, επέτρεπαν στα ζώα να
αναπτυχθούν πιο ομαλά και γρήγορα. Η χρήση αυτών των αντιβιοτικών απαγορεύτηκε
με κοινοτική οδηγία το 2006 και αντικαταστάθηκε από τα συνθετικά
αντιοξειδωτικά.
«Βάσει, όμως, συνεχιζόμενης έρευνας που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Γεωπονική
Σχολή του ΑΠΘ τα τελευταία 4-5 χρόνια, όλες οι ενδείξεις κατατείνουν στο ότι η
ρίγανη μπορεί να αντικαταστήσει αυτές τις συνθετικές ουσίες και τα ευεργετικά
χαρακτηριστικά της να περνούν τελικά στον άνθρωπο μέσω της τροφικής αλυσίδας»,
εξηγεί ο κ.Ντότας και προειδοποιεί με τη σειρά του ότι οι αγρότες δεν πρέπει να
παρασύρονται από τον ενθουσιασμό και να στρέφονται μαζικά σε μονοκαλλιέργειες.
Αν, όμως, η ρίγανη ενσωματωθεί τελικά στις ζωοτροφές, όπως όλα δείχνουν, τότε
θα δημιουργηθεί μια ζήτηση της τάξης των 30.000-50.000 τόνων ετησίως,
ανοίγοντας τον δρόμο για πολύ μεγαλύτερες καλλιέργειες, Ο ίδιος σημειώνει ότι,
συνολικά στην Ελλάδα, υπολογίζεται ότι καλλιεργούνται ήδη με ρίγανη γύρω στα
30.000 στρέμματα. Γιορτή ρίγανης 2011
==============
Από την πλευρά του, ο δήμαρχος Βόλβης, Δημήτρης Γαλαμάτης, που έχει ασχοληθεί
με τις ιδιότητες της ρίγανσης στο πλαίσιο του μεταπτυχιακού του, σημειώνει ότι
το συγκεκριμένο βότανο απασχολεί ήδη την παγκόσμια κοινότητα με τα οφέλη του
για τον ανθρώπινο (και όχι μόνο) οργανισμό.
Το Σάββατο 9 Ιουλίου πρόκειται να πραγματοποιηθεί, όπως κάθε χρόνο, η Γιορτή
Ρίγανης στην κεντρική πλατεία της Μαυρούδας, η οποία διοργανώνεται από την
τοπική κοινότητα, τον Οργανισμό Πολιτισμού, Αθλητισμού και Περιβάλλοντος Δήμου
Βόλβης και τοπικούς καλλιεργητές με τη στήριξη του δήμου (Βόλβης). Θα γίνουν
εισηγήσεις για τις ιδιότητες και τα οφέλη της και γευστικές συνταγές με ρίγανη,
ενώ θα ακολουθήσει Λαϊκό Παραδοσιακό Γλέντι._
ΑΠΕ/Αλεξάνδρα Γούτα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου