Τετάρτη 11 Μαΐου 2011

Με Φτιάχνει-Με Χαλάει

Με φτιάχνει : που ήρθαν (και φέτος) τα χελιδόνια !








Με χαλάει : που ούτε καν το προσέξαμε !


                                                                                            
  Του Γιάννη Αν. ΛΟΥΚΑ





«Κάθε λέξη κι από ΄να χελιδόνι

για να σου φέρνει την άνοιξη μέσα στο θέρος» είπε

……………………………………………….

                     ΑΥΤΟΣ

          ο κόσμος ο μικρός ο μέγας



                                                                                              Οδυσσέα Ελύτη

                                                                                                               ΤΟ ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ

                                                                                                                 Η ΓΕΝΕΣΙΣ





Τω καιρώ εκείνω

Είναι εκπληκτικό,  πόσο δεμένο είναι (ή τουλάχιστον ήταν) το χελιδόνι με την ελληνική φύση, την άνοιξη, τη λαογραφία, την ποίηση, τη μουσική, την ύπαιθρο και γενικά με την ελληνική ζωή.

Μάλιστα, παλιά, ο ερχομός των χελιδονιών ήταν ένα ορόσημο για την αγροτική ζωή, την πρακτική μετεωρολογία, την αναγέννηση της φύσης, την ανθοφορία, την ελπίδα, το Πάσχα.

Αντίθετα το φευγιό τους κατά το φθινόπωρο γέμιζε τους πάντες με μελαγχολία και τους προετοίμαζε για το χειμώνα που πλησίαζε.

Όλοι θα έκαναν αναφορά στα χελιδόνια που ήρθαν : η γιαγιά, ο δάσκαλος, οι παρέες, όλοι τους. Κι όχι μόνο αναφορά, αλλά και παρατήρηση. Σα να ξαναρχόταν η χαρά, το παιχνίδισμα, ο ανοιξιάτικος έρωτας. Όλα αυτά τότε, που άνθρωπος, ζώα, πτηνά, φύση ήταν σε ισορροπία.





Τω καιρώ ετούτω

Τώρα; Τι κι αν μας ήρθαν τα καημένα τα χελιδόνια, μετά το εξαντλητικό τους ταξίδι; Τι κι αν ήταν πιστά στο ετήσιο ραντεβού τους; Τι κι αν επέλεξαν να ξανάρθουν στην ίδια χώρα, στο ίδιο χωριό, στον ίδιο χώρο, όπως και πέρσι; Ποιος νοιάζεται πια γι’ αυτά;

Στο Κλεινόν μας Άστυ το καθολικό ενδιαφέρον έχει αποκτήσει η έλευση της Τρόικας κι ασφαλώς όχι ο ερχομός των χελιδονιών.

Ποιος να ενδιαφερθεί για τα αποδημητικά του Νότου, όταν κυριαρχούν τα αρπακτικά του Βορρά;

Αλλά μην ανησυχείτε πατριώτες εν Αθήναις. Σας ακολουθούμε κι εμείς της επαρχίας κατά πόδα : Συντεταγμένοι βαδίζουμε προς τον αφελληνισμό, τη διχόνοια, τη μιζέρια, την κακομοιριά, την εγκατάλειψη της φύσης, την απεμπόληση της παράδοσης. Μοναδική εξαίρεση : τα χελιδόνια που δεν μας ξέχασαν, που δεν μας απαρνήθηκαν.





Οι φωλιές

Από τα πρώτα πράγματα που φροντίζουν τα χελιδόνια, όταν φτάσουν, είναι οι φωλιές τους. Διάβασα ότι άλλοτε προτιμούν να επισκευάσουν τις παλιές τους ή πολλές φορές προτιμούν να χτίζουν μια καινούρια, κοντά στην παλιά. Και καθώς τα παρατηρώ φέτος να είναι λίγο ανήσυχα μπαινοβγαίνοντας στις φωλιές τους, ελπίζω αυτό να οφείλεται στο χειμωνιάτικο καιρό.

Ή μήπως η αναστολή οικοδομικών εργασιών αφορά και τις χελιδονοφωλιές; Κι επειδή όλες οι φωλιές τους είναι χτισμένες σε ημιυπαίθριους χώρους, ελπίζω να μη χρειάζονται νομιμοποίηση, ούτε και να τα δηλώσουν στο Ε9, ούτε να προκύπτει τεκμήριο. Άσε που μετακομίζοντας κάθε χρόνο μπερδεύουν τις Τράπεζες για τα στεγαστικά δάνεια που έχουν πάρει.

Σκέφτομαι πόσο πολύπλοκη έχουμε κάνει τη ζωή μας, πόσο δύσκολη έχει γίνει πια η απόκτηση και η αιτιολόγηση της κατοικίας για τον άνθρωπο, που μακαρίζω για τις φωλίτσες τους τα «μακάρια πετεινά» (Όρνιθες Αριστοφάνη, μουσική Μ. Χατζηδάκι).



Ο ρατσισμός – η ξενοφοβία

Ευτυχώς που, παρότι τα χελιδόνια είναι μαύρα και έρχονται από την Αφρική, δεν αντιμετωπίζονται ρατσιστικά από τους μόνιμους κατοίκους, τους σπουργίτες, που ξεχειμωνιάζουν εδώ χωρίς να το κουνάνε ρούπι. Αλλά και τα χελιδονάκια σέβονται τα τοπικά έθιμα, έρχονται για να προσφέρουν και δουλεύουν όλη μέρα, πετώντας ασταμάτητα για να εξασφαλίσουν την τροφή τους (έντομα κυρίως) και προστατεύουν έτσι τη γεωργία (για το λόγο αυτό οι γεωργοί ανέκαθεν αγαπούσαν τα χελιδόνια).

Γενικώς λοιπόν η αγροτική ζωή βρίσκεται στα χέρια μεταναστών (ανθρώπων και πουλιών) εξαιρουμένων βέβαια των φωτοβολταϊκών, που ΄΄καλλιεργούνται΄΄ αμιγώς από ελληνικά χέρια.





Το ταξίδι

Αχ και να είχαν φωνή να μας μιλήσουν τα χελιδόνια! Έχετε φαντασθεί τι εμπειρίες μπορεί να κουβαλάνε; Ωχριά μπροστά τους η Μάγια Τσόκλη! Μπορεί να έζησαν την εξέγερση στην Αίγυπτο και τη Βόρεια Αφρική, να διασταυρώθηκαν ή να απέφυγαν κάποιον πύραυλο (ΝΑΤΟϊκό ή Κανταφικό), να είδαν από ψηλά αεροπλανοφόρα και άρματα και θύματα. Μπορεί να έχουν άμεση εικόνα από εμφύλιους στην Αφρική, από γενοκτονίες…Και οπωσδήποτε παρατηρούν δυο φορές το χρόνο την πείνα και την εξαθλίωση πολλών αφρικανικών χωρών. Άραγε θα έχουν σκεφθεί ποτέ ότι τα σκουπίδια και τα οικιακά απορρίμματα των Ευρωπαίων  (μηδέ των Ελλήνων εξαιρουμένων – και μάλιστα σε κρίση) θα μπορούσαν να ΄΄υπερσιτίσουν΄΄ τους περισσότερους Αφρικανούς;





Οι φίλοι μας

Κι όμως, ενώ τόσα συμβαίνουν, είτε μακριά μας, είτε κοντά μας ή μέσα στη χώρα μας, οι φίλοι μας τα χελιδόνια ήρθαν και φέτος κανονικά.  Δεν επηρεάσθηκαν από το διεθνή μας εξευτελισμό και τον παγκόσμιο περίγελώ μας. Δεν τα ανησυχούν τα χρέη μας, τα ελλείμματά μας, τα επιτόκια, τα spreads.

Κι έχουν απόλυτο δίκιο. Έρχονται σε μια πανέμορφη χώρα, με ζηλευτό κλίμα, με φυσικό κάλλος, εναλλαγές και ανθρώπινο μέτρο ακόμα και στη φύση. Όλα τα υπόλοιπα τα αφήνουν στα σκοτεινά κερδοσκοπικά κέντρα της ανθρωπότητας, που αποφασίζουν πού θα κάνουν πόλεμο και πού τα στραβά μάτια, ποιον ηγέτη θα δολοφονήσουν (και πότε) και ποιον θα προστατεύσουν (και για πόσο), πού θα οδηγήσουν το άυλο λογιστικό χρήμα, ποιους θα οδηγήσουν στη χρεοκοπία (αφού πρώτα τους αποχαυνώσουν μέσα στην καταναλωτική ευωχία)…

Βέβαια για να γίνουν όλα αυτά, κάποια Κερκόπορτα πρέπει να μείνει ανοιχτή, με ευθύνη των ηγετών, των φρουρών ή και των δύο…Μετά οι λαϊκιστές αναλαμβάνουν το ρόλο να κρατήσουν την Κερκόπορτα ανοιχτή, για όσο χρειασθεί.





Η ποίηση – η μουσική

Μέσα λοιπόν στην εθνική μας μελαγχολία και απαισιοδοξία, τα χελιδονάκια έρχονται, γεμίζουν με χαρούμενες φωνές το ανοιξιάτικο σκηνικό, κάνουν επίδειξη τεχνικής στις πτήσεις τους και θα εξακολουθούν να εμπνέουν ποιητές, μουσικούς, τραγουδιστές και καλοκαιρινούς τραγουδιστές των παρεών να θυμούνται το ΄΄ Αχ Χελιδόνι μου΄΄ , το ΄΄Ένα το Χελιδόνι΄΄, το ΄΄Ένα μικρό χελιδόνι΄΄, ΄΄Σα χελιδονάκι στο μπαλκόνι μου ΄΄.



Και κάτι άλλο που με ΄΄φτιάχνει΄΄.



Εκτός που είναι πανέμορφο και χαρούμενο, έχει και ωραία ονομασία στα Γαλλικά (για να ξεφύγουμε λίγο από τη μονοκρατορία των αμερικανοαγγλικών) : lhirondelleles hirondelles με προφορά ΄΄λ’ιροντέλλεζ-ιροντέλ΄΄. Δεν ακούγεται θαυμάσια;



Ευχαριστώ για την ανάγνωση του ανοιξιάτικου χρονογραφήματος.



ΙΑΛ

6 σχόλια:

Niko είπε...

Με φτιάχνει: Το άρθρο του Γ. Λουκά
Με χαλάει: Για λίγη ώρα τίποτα!

anentaxtidistomitissa είπε...

…..Αν ενώσουμε τους πιο όμορφους στοίχους που μιλούν για τα χελιδόνια, θα βγει το παρακάτω μοναδικό αποτέλεσμα:

Όταν σφίγγουν το χέρι
Όταν σφίγγουν το χέρι
ο ήλιος είναι βέβαιος για τον κόσμο
ο ήλιος είναι βέβαιος για τον κόσμο

Όταν χαμογελάνε
Όταν χαμογελάνε
ένα μικρό χελιδόνι
φεύγει μέσα απ' τ' άγρια γένια τους
ένα μικρό χελιδόνι
φεύγει μέσα απ' τ' άγρια γένια τους

Αχ χελιδόνι μου πώς να πετάξεις
σ' αυτόν το μαύρο τον ουρανό
αίμα σταλάζει το δειλινό
και πώς να κλάψεις και πώς να κλάψεις
αχ χελιδόνι μου

Ένα το χελιδόνι κι η άνοιξη ακριβή
για να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλή


…..Αν ενώσουμε τιs φωνέs μαs θα έρθει ποτέ η Άνοιξη σε αυτόν τον τόπο;


ΥΓ. Κύριε Λουκά, νομίζω ότι δεν χρειάζεται καν να πω πως το κείμενó σας είναι τέλειο και τα λέει ΟΛΑ για μία ακόμη φορά!

monosnet είπε...

Ενα τετοιο κείμενο - χρονογραφημα αξίζει πράγματι ένα σχόλιο. Οταν παίζετε κύριε στο δικό σας γήπεδο είστε ακαταμάχητος. Ευχαριστώ που με βγάλατε για λίγο από το άγχος των ημερών.

Ανώνυμος είπε...

Αυτό το άρθρο είναι όαση αλλά και αναμνήσεις, γλυκιά άνοιξη και γιατροπόρεμα, νοσταλγία αλλά και νόστος. Είναι ακριβώς αυτό που υπονοεί, μια δερμάτινη τσάντα, ένας πρωινός ανοιξιάτικος έρωτας μπροστά απο το καφενείο του Τάσου, ένα σκασιαρχείο, ένα καυγάς με ένα ροκαμπίλι σπουργίτι για την ιδιοκτησία της φωλιάς, μια απογευματινή βόλτα στον Καραϊσκάκη την ίδια ώρα που αυτοί οι μικροί καταλύτες κάνουν την τελευταία βόλτα της ημέρας ψιλά στον ουρανό. Είμαι σίγουρος ότι πολλοί σαν και μένα έχουν επιχειρήσει να γράψουν ένα σχόλιο γι΄ αυτό το κείμενο του Γιάννη αλλά τελικά το μουτζούρωσαν γιατί τα λόγια δεν τους έφτασαν.
Γιάννη να είσαι καλά και να γράφεις κάπου κάπου κανένα τέτοιο κείμενο για να μας μαλακώνεις. Ξέρω, είναι δύσκολο να βρίσκεις θέματα, αλλά στο τέλος τα καταφέρνεις.

Γιάννης ΛΟΥΚΑΣ είπε...

Πάρα πολύ και εκ βαθέων σας ευχαριστώ για τα καλά σας λόγια και στα σχόλια που εμφανίζονται και στα άλλα που τα έφαγε η "bloggo-μαρμάγγα". Πλατφόρμα των bloggers σου λέει μετά. Μωρέ όχι πλατυ-φόρμα(όπως τη λένε στην Αράχωβα) δεν είναι αυτή, αλλά μάλλον στενο-φόρμα, αφού δε χωράει αναρτήσεις και σχόλια.
Επί προσωπικού πάντως, ιδιαιτέρως ευχαριστώ τον Ανώνυμο φίλο για την Επώνυμη αναφορά στο καφενείο του Τάσου. Ήταν, όπως καταλαβαίνετε, το πιο πολύτιμο δώρο ή μάλλον ένα μοναδικό αντίδωρο (και με τις δύο έννοιες). Θα σε παρακινούσα όμως να μας γράφεις κι εσύ! Το σχόλιό σου είναι γεμάτο ευαισθησία, αναμνήσεις, γνώσεις και λεξιλογικά διαμάντια!
Είμαστε δυό, είμαστε τρεις, να ξανα-γίνουμε χίλιοι δεκατρείς στα τοπικά bloggs, όπως λίγο παλιότερα...
Κερνάω πάστα στο καφενείο του Τάσου...

Ανώνυμος είπε...

Ρε όρνια αφού σας άρεσε το κείμενο γιατί δεν γράφετε δυο λέξεις ; Αλλά τέτοιοι γκαβαραπάδες είσαστε. Άμα σας πουν για κανένα καυγά είσαστε πρώτοι, γκαβαραπάδες ε΄γκαβαραπάδες.